Κλασικές στρατηγικές
Ένας κινητός μέσος όρος (ΚΜΟ) για την εκτέλεση συναλλαγών στα πλαίσια μιας τάσης, καθώς και οι συγκεκριμένες απαιτήσεις για το μοτίβο/σχηματισμό συνέχισης της τάσης αποτελούν τα συστατικά μιας επιτυχούς στρατηγικής με βάση τα ξεσπάσματα από συμμετρικά τρίγωνα.
Τον παλιό, καλό καιρό – δεκαετίες πριν από το διαδίκτυο και τα διαγράμματα πραγματικού χρόνου -, τα σήματα αγοράς και πώλησης καθορίζονταν από την ανάγνωση του ticker. Αργότερα, τα διαγράμματα point and figure (P&F), – εκείνα με τα X και τα O – έγιναν σημεία αναφοράς για τους επενδυτές. Τέλος, εμφανίστηκαν τα Bar charts (Ιστογράμματα) με τα στοιχεία για το άνοιγμα, υψηλό, χαμηλό και κλείσιμο, τα οποία ήταν πολύ πιο ακριβή από τα διαγράμματα P&F.
Το 1932 η τεχνική ανάλυση έκανε ένα τεράστιο άλμα, όταν δημοσιεύθηκε η σειρά μαθημάτων «Τεχνική ανάλυση και κέρδη από τις χρηματαγορές» του Richard Schabacker, η οποία παρουσίαζε τα μοτίβα των bar charts που εμπιστεύονται πολλοί πετυχημένοι επενδυτές ακόμη και σήμερα – αν και βρίσκονται σε ανταγωνισμό με την τεχνητή νοημοσύνη, τους γενετικούς αλγορίθμους και τα νευρονικά δίκτυα.
» Ας εστιάσουμε σε ένα απλό μοτίβο διαγράμματος – το συμμετρικό τρίγωνο – που ο Schabacker το χαρακτήρισε ως «ένα από τα πιο κοινά και σημαντικά μοτίβα διαγραμμάτων». Περιέγραψε το σχηματισμό ενός συμμετρικού τριγώνου ως «το αποτέλεσμα αρχικά συγκρίσιμων μετακινήσεων σε ένα διάγραμμα που στη συνέχεια εμφανίζει μειούμενα αλλά συμμετρικά swing που συνεχίζουν έως την κορυφή του τριγώνου – έως ότου η μετοχή παρουσιάζει τελικά αφύσικα μικρές μετακινήσεις με περιορισμένο όγκο επειδή κανένας δε νοιάζεται πια για αυτές». Σχετικά με το επακόλουθο ξέσπασμα από το συμμετρικό τρίγωνο, ο Schabacker αναφέρει: «Εάν το εύρος των τιμών συνεχίζει να περιορίζεται έως ότου σχηματίσει την κορυφή του τριγώνου, θα δημιουργηθεί μια κρίσιμη φάση, συγκεκριμένα, όταν το αφύσικα στενό εύρος αντικατασταθεί από μια μεγαλύτερη (μετα)κίνηση. Η αρχή αυτής της μετακίνησης, η οποία ακολουθεί την κορυφή του τριγώνου, αποκαλείται ξέσπασμα και, γενικά, αποτελεί μια ένδειξη της κατεύθυνσης ενός μεγάλου και κερδοφόρου swing που ακολουθεί αυτήν την μετακίνηση».
Ο Schabacker σημείωσε επίσης ότι το συμμετρικό τρίγωνο ενεργεί τόσο ως σχηματισμός συνέχισης της τάσης, όσο και ως σχηματισμός αντιστροφής της τάσης. Υπογράμμισε: «Με τις υπόλοιπες μεταβλητές σταθερές, το συμμετρικό τρίγωνο χρησιμεύει συχνότερα ως μοτίβο συνέχισης της τάσης για να υποδείξει μια αντιστροφή της τρέχουσας τάσης». Στη συνέχεια, θα επιθυμούσαμε να παρουσιάσουμε κανόνες και παραδείγματα επενδυτών βάσει τριγώνων, καθώς επίσης και μια
στρατηγική διαχείρισης συμμετρικών τριγώνων ως μοτίβο συνέχισης της τάσης.
.
Τα συστατικά της στρατηγικής
Εκτός από το ίδιο το συμμετρικό τρίγωνο, η στρατηγική του επενδυτή τριγώνων περιλαμβάνει τρία ακόμη συστατικά: Ιαπωνικά διαγράμματα candlestick, υψηλά και χαμηλά swing και εκθετικά σταθμισμένους κινητούς μέσους όρους. Κλασικά μοτίβα διαγραμμάτων, όπως είναι το συμμετρικό τρίγωνο, μπορούν να εντοπιστούν σε διαγράμματα candlestick, αλλά και σε συνήθη – όμως λιγότερο περιγραφικά – bar charts.
Τα υψηλά και τα χαμηλά swing (διάγραμμα 2) αποτελούν το δεύτερο συστατικό της στρατηγικής. Ένα swing έχει από ένα τουλάχιστον χαμηλότερο υψηλό στην αριστερή και τη δεξιά πλευρά, ενώ ένα χαμηλό swing έχει, αντίστοιχα, από ένα υψηλότερο χαμηλό στην αριστερή και τη δεξιά πλευρά. Τα υψηλά και τα χαμηλά swing ενεργούν συχνά ως βραχυπρόθεσμες στηρίξεις ή αντιστάσεις – βραχυπρόθεσμα, ένα υψηλό swing μπορεί να χρησιμεύσει ως το ανώτατο όριο της μετακίνησης των τρεχουσών τιμών, και αντίστροφα. Η άνω γραμμή ενός συμμετρικού τριγώνου συνδέει τα χαμηλότερα υψηλά swing, ενώ η κάτω γραμμή συνδέει τα υψηλότερα χαμηλά swing.
Το τρίτο συστατικό της στρατηγικής είναι οι εκθετικοί κινητοί μέσοι όροι (exponential moving averages – EMA).
Τα υψηλά και τα χαμηλά swing συμπεριφέρονται συχνά ως στηρίξεις ή αντιστάσεις
Πολλοί επενδυτές χρησιμοποιούν τους EMA επειδή λαμβάνουν περισσότερο υπόψη τα πρόσφατα δεδομένα από ότι τα παλαιότερα. Στη στρατηγική του επενδυτή τριγώνων, για τον καθορισμό της μεσοπρόθεσμης τάσης χρησιμοποιούμε έναν ΕΜΑ 13 ημερών, ενώ για τη μακροπρόθεσμη τάση χρησιμοποιούμε έναν ΕΜΑ 55 ημερών. Για να γίνει άνοιγμα θέσης αγοράς σε ένα ξέσπασμα από συμμετρικό τρίγωνο, η τιμή εισόδου πρέπει να είναι πάνω και από τους δύο κινητούς μέσους όρους. Ομοίως, για να γίνει άνοιγμα θέσης πώλησης, η τιμή εισόδου πρέπει να είναι κάτω και από τους δύο κινητούς μέσους όρους.
.
Στήσιμο/Συνθήκες για άνοιγμα θέσης αγοράς
1. Το σημείο Α πρέπει να είναι ένα υψηλό swing, το οποίο να βρίσκεται πάνω από τον ΕΜΑ τόσο των 13, όσο και των 55 ημερών.
2. Το σημείο Β πρέπει να είναι ένα χαμηλό swing, το οποίο να βρίσκεται στα δεξιά του σημείου Α.
3. Το σημείο C πρέπει να είναι ένα υψηλό swing, το οποίο να βρίσκεται χαμηλότερα από το σημείο Α και στα δεξιά του σημείου Β.
4. Το σημείο D πρέπει να είναι ένα χαμηλό swing, το οποίο να βρίσκεται ψηλότερα από το σημείο Β και στα δεξιά του σημείου C.
5. Σχεδιάστε μια γραμμή τάσης που να συνδέει το σημείο Α με το σημείο C, και άλλη μια που να συνδέει το σημείο Β με το σημείο D, ώστε και οι δυο γραμμές να τέμνονται στην κορυφή ενός συμμετρικού τριγώνου.
6. Το μοτίβο πρέπει να έχει τουλάχιστον 15 candle πριν από το ξέσπασμα.
.
Είσοδος
Αγοράστε το ξέσπασμα πάνω από το συμμετρικό τρίγωνο εάν η τιμή εισόδου είναι πάνω και από τους δύο μέσους όρους.
Έξοδος
1. Τοποθετήστε ένα stop-loss κάτω από το χαμηλό που προηγείται του ξεσπάσματος.
2. Προσαρμόστε το stop στο νεκρό σημείο (τιμή εισόδου) μόλις η τιμή γίνει ίση ή μεγαλύτερη από την τιμή εισόδου συν το 50% της απόστασης μεταξύ του Α και του Β.
3. Κλείστε τη θέση όταν επέλθει η τιμή-στόχος (τιμή εισόδου συν η απόσταση μεταξύ του Α και του Β).
Στήσιμο/Συνθήκες για άνοιγμα θέσης πώλησης
Το στήσιμο για εκτέλεση πώλησης είναι ανάλογο με το στήσιμο για εκτέλεση αγοράς. Αντιστοίχως, η είσοδος θα γίνει μόλις το σημείο ξεσπάσματος κάτω από το συμμετρικό τρίγωνο βρεθεί κάτω από τους δύο μέσους όρους. Και σ’ αυτή την περίπτωση, οι κανόνες εξόδου ισχύουν κατ’ αναλογία με το στήσιμο για εκτέλεση αγοράς.
.
Το συμμετρικό τρίγωνο είναι ένα από τα πιο
κοινά και σημαντικά διαγραμματικά μοτίβα
.
Παράδειγμα αγοράς
Στο διάγραμμα 3, το σημείο Α αποτελεί ένα υψηλό swing που βρίσκεται πάνω από τους δύο ΕΜΑ, ενώ το σημείο C αποτελεί ένα χαμηλότερο υψηλό swing που βρίσκεται στα δεξιά του σημείου Α. Το σημείο Β αποτελεί ένα χαμηλό swing που βρίσκεται στα δεξιά του σημείου Α, ενώ το σημείο D αποτελεί ένα χαμηλό swing που βρίσκεται στα δεξιά του σημείου Β. Η σύνδεση των σημείων Α και C με τα σημεία Β και D δημιουργεί το συμμετρικό τρίγωνο. Πριν από το ξέσπασμα στο σημείο Ε, το μοτίβο περιλαμβάνει 27 candle, τα οποία είναι πολύ περισσότερα από τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό των 15. Αγοράζετε στο candle Ε για $45.44 (δέκα σεντ πάνω από την άνω γραμμή του συμμετρικού τριγώνου) και τοποθετείτε το πρώτο stop στα $43.71 (δέκα σεντ κάτω από το candle που βρίσκεται πριν από το σημείο Ε). Το ρίσκο της συναλλαγής είναι $1.73 ($45.44 μείον $43.71).
Στη συνέχεια καθορίζετε το νεκρό σημείο (break-even) και την τιμή-στόχο. Το νεκρό σημείο είναι μια τιμή κλεισίματος πάνω από την είσοδο συν το 50% της απόστασης μεταξύ των σημείων Α και Β. Το σημείο Α ($47.50) μείον το σημείο Β ($41.78) μας κάνει $5.72, το 50% του οποίου ισούται με $2.86. Προσθέτετε τα $2.86 στην τιμή εισόδου ($45.44) για να φθάσετε στο επίπεδο του νεκρού σημείου των $48.30. Η τιμή-στόχος είναι τα $51.16 (είσοδος συν $5.72). Η τιμή κλείνει με το candle F πάνω από το νεκρό σημείο. Τέλος, η συναλλαγή κλείνει στο candle G όταν επιτευχθεί η τιμή-στόχος των $51.16. Η αναλογία ρίσκου/ανταμοιβής (RRR) ήταν 1 προς 3.3.
.
Παράδειγμα πώλησης
Η διαχείριση των συμμετρικών τριγώνων ως μοτίβο συνέχισης της τάσης μπορεί να γίνει και σε καθοδικές τάσεις (δείτε το διάγραμμα 4): Πουλάτε στο candle Ε για $32.35 και τοποθετείτε το πρώτο stop στα $34.01. Το ρίσκο της συναλλαγής είναι $1.66 ($34.01 μείον $32.35). Έπειτα καθορίζετε το νεκρό σημείο και την τιμή-στόχο: Το σημείο Β ($36.87) μείον το σημείο Α ($30.75) ισούται με $6.12, τα μισά των οποίων μας κάνουν $3.06. Αφαιρούμενα από την τιμή εισόδου, μας δίνουν ένα επίπεδο νεκρού σημείου $29.29. Τα $6.12 θα αφαιρεθούν από την τιμή εισόδου για να φτάσουμε στην τιμή-στόχο των $26.23. Στο σημείο F, η τιμή μετακινείται κάτω από το νεκρό σημείο, και το stop θα προσαρμοστεί. Τελικά, η συναλλαγή θα κλείσει στην τιμή-στόχο G. Η αναλογία ρίσκου/ανταμοιβής ήταν 1 προς 4.46.
.
Συμπέρασμα
Μιας και ο Richard Schabacker ήταν ο πρώτος που έδωσε μια περιγραφή της τεχνικής αυτής ανάλυσης, κρίνουμε σωστό να ολοκληρώσουμε με τα δικά του λόγια: «Ένας αρχάριος καθοδηγείται εύκολα από τον ενθουσιασμό του και βλέπει πράγματα εκεί όπου δεν υπάρχει τίποτα. Υπάρχει ο σταθερός πειρασμός της παραπλάνησης από ακανόνιστα και ατελή μοτίβα ως συνέπεια μη ρεαλιστικών αναλύσεων». «
Ιωάννης Κανταρτζής
το άρθρο δημοσιεύτηκε στο μηνιαίο περιοδικό
με το οποίο φυσικά είμαστε σε πλήρη συνεργασία
