«Η Κίνα εξακολουθεί να καλωσορίζει τις ξένες επενδύσεις και η πόρτα της θα ανοίξει διάπλατα» δήλωσε ο πρωθυπουργός Li Keqiang σε στελέχη της ξένης εταιρείας στις 10 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Tianjin. «Είμαστε αποφασισμένοι να μεταφέρουμε την πολιτική εξωστρέφεια σε ένα άλλο επίπεδο», δήλωσε πέντε ημέρες αργότερα στο Πεκίνο, σε διαφορετικό συνέδριο. Προς τι τα καθησυχαστικά λόγια; Η πρόσφατη πλημμύρα ρυθμιστικών δράσεων και η κακή δημοσιότητα γύρω από τις ξένες επιχειρήσεις τις κάνει να αισθάνονται ανεπιθύμητες. Τον Ιούλιο μια εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης χαρακτήρισε το iPhone της Apple απειλή για την εθνική ασφάλεια λόγω της εφαρμογής εντοπισμού θέσης. Τον περασμένο μήνα μια ντουζίνα Ιάπωνες κατασκευαστές ανταλλακτικών αυτοκινήτων βρέθηκαν αντιμέτωπες με αθροιστικά πρόστιμα 202 εκατ. δολαρίων για υποτιθέμενη χειραγώγηση τιμών. Στις 11 Σεπτεμβρίου, το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι επιβάλλει πρόστιμο 46 εκατ. δολαρίων στις τοπικές κοινοπραξίες της Volkswagen και Fiat Chrysler για παραβιάσεις τιμολογιακής πολιτικής. Στο μεταξύ, οι ρυθμιστικές αρχές έχουν αρχίσει τις επιδρομές στα γραφεία της Microsoft σε ολόκληρη την Κίνα και ερευνούν τον κολοσσό λογισμικού για τυχόν παραβίαση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Το ίδιο ισχύει και την κατασκευάστρια επεξεργαστών κινητών τηλεφώνων Qualcomm.
Σε μια έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου από το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Κίνα, το 60% των εταιρειών δήλωσε ότι η χώρα γίνεται ένα ολοένα λιγότερο φιλόξενο μέρος για το επιχειρείν, έναντι ποσοστού 41% στο τέλος του 2013. Η πρόσβαση στην αγορά, τα προαπαιτούμενα αδειοδότησης και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας συνιστούσαν ήδη
λόγο ανησυχίας. Οι αντιμονοπωλιακές προσπάθειες έχουν «προσθέσει άλλο ένα στρώμα πολυπλοκότητας και δράματος στην όλη κατάσταση», λέει ο πρόεδρος Greg Gilligan.
Οι ξένες επενδύσεις στην Κίνα ανήλθαν τον Αύγουστο στα 7,2 δισ. δολάρια, σημειώνοντας πτώση 14% από το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορίου της χώρας –πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων τεσσάρων ετών. «Οι εταιρείες με τις οποίες συνεργάζομαι μιλούν για το πιο εχθρικό κλίμα που έχουν δει από όταν η Κίνα άνοιξε τις πόρτες της» πριν από τρεις δεκαετίες, λέει ο James McGregor, πρόεδρος της μονάδας για την ευρύτερη Κίνα της Apco Worldwide, εταιρείας lobbying με έδρα την Ουάσιγκτον.
Στις 11 Σεπτεμβρίου η Εθνική Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρυθμίσεων (NDRC), το υπουργείο Εμπορίου, και η Κρατική Διεύθυνση Βιομηχανίας και Εμπορίου (SAIC) της Κίνας που έχουν εξουσία επιβολής του κινεζικού αντιμονοπωλιακού νόμου του 2008 πραγματοποίησαν μια σπάνια συνέντευξη Τύπου στο Πεκίνο, με σκοπό να καθησυχάσουν τις ξένες επιχειρήσεις. «Το έργο επιβολής της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας διεξάγεται αυστηρά βάσει των κανονισμών», είπε ο Xu Kunlin, γενικός διευθυντής της υπηρεσίας εποπτείας τιμών της NDRC. «Είναι δίκαιο και διαφανές. Δεν βάζει στο στόχαστρο όποιο παίκτη της αγοράς λάχει και, φυσικά, δεν βάζει στο στόχαστρο καμία ξένη επιχείρηση».
Οι περισσότερες επιχειρήσεις όμως δεν το βλέπουν έτσι. Το Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας, ένα λόμπι με έδρα την Ουάσινγκτον ανέφερε τον Σεπτέμβριο ότι το 86% των εταιρειών-μελών του είναι ανήσυχο σε σχέση με τις αντιμονοπωλιακές προσπάθειες. Οι εταιρείες δήλωσαν ιδιαίτερα προβληματισμένες από τις αιφνιδιαστικές έρευνες, την πίεση να παραδεχτούν την ενοχή τους και μια γενική έλλειψη διαφάνειας. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Jacob Lew έχει στείλει μια επιστολή προς τον Κινέζο ομόλογό του, λέγοντας ότι η Κίνα χρησιμοποιεί την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία για να αναγκάσει τις επιχειρήσεις να μειώσουν τις τιμές, μια κίνηση που θα μπορούσε να πλήξει τις σχέσεις των δύο χωρών. «Οι εταιρείες ρωτούν ποιο είδος προσέγγισης θα επιλέξουν οι Κινέζοι -ένα σοσιαλιστικό κρατικά ελεγχόμενο μοντέλο ή ένα μοντέλο με γνώμονα την αγορά και τον καταναλωτή», λέει ο John Frisbie, πρόεδρος του συμβουλίου.
Σε κλάδους όπως τα παρασκευάσματα για βρέφη –όπου η Mead Johnson, η Danone, η Abbott Laboratories και άλλες ξένες εταιρείες δέχτηκαν πρόστιμα 110 εκατ. δολαρίων για χειραγώγηση τιμών το περασμένο έτος, οι αντιμονοπωλιακές δράσεις θα μπορούσαν να αποτελούν τμήμα μιας πολιτικής για την ενίσχυση των τοπικών brands, εκτιμά ο Lester Ross, δικηγόρος της WilmerHale στο Πεκίνο. Στον κλάδο αυτοκινήτων και ανταλλακτικών, οι ρυθμιστικές αρχές θέλουν οι ξένες εταιρείες να μειώσουν ραγδαία τις τιμές ούτως ώστε να επωφεληθούν οι καταναλωτές, λέει ο Ross. «Θέλουν να πάρουν μερικά κεφάλια και αυτά των ξένων επιχειρήσεων είναι τα πιο ευάλωτα».
Η εκστρατεία του Προέδρου Xi Jinping ενάντια στη διαφθορά έχει φέρει στην επιφάνεια ζητήματα κακοδιαχείρισης από τους αξιωματούχους των αξιωματούχων, για αυτό και οι ηγέτες της Κίνας πρέπει να αποδείξουν ότι «δεν είναι με το μέρος των ξένων επιχειρήσεων, ούτε με το μέρος των πλουσίων», λέει ο McGregor της Apco. «Οι ξένοι επενδυτές δεν αντιμετωπίζονται πλέον ως ειδική περίπτωση. Η Κίνα έχει μια σημαντική αγορά και έχει και τις δικές της ισχυρές επιχειρήσεις που τώρα ρωτάνε ‘Τι κάνετε για μας’";
CAPITAL.GR
