Δείκτης σχετικής δύναμης (Relative Strength Index - RSI)
Ο δείκτης σχετικής ισχύος (RSI) αναπτύχθηκε από τον J. Welles Wilder, Jr. το 1978.
Ως δείκτης ορμής, ο RSI μετράει την ταχύτητα της κίνησης των τιμών. Στο μοντέλο αυτό, οι
τιμές γενικά θεωρούνται ελαστικές στο ότι μπορούν να μετακινηθούν κατά περιορισμένη
μόνο απόσταση από το μέσο όρο πριν αντιδράσουν ή οπισθοχωρήσουν. Η ταχεία άνοδος των
τιμών οδηγεί σε υπεραγορασμένες καταστάσεις και η ταχεία πτώση σε υπερπωλημένες
καταστάσεις. Η κλίση και οι τιμές του RSI είναι ευθέως ανάλογες προς την ταχύτητα και το
μέγεθος της κίνησης των τιμών και είναι άκρως χρήσιμες για τον εντοπισμό
υπεραγορασμένων και υπερπωλημένων καταστάσεων.
Ο δείκτης RSI είναι ο πιο δημοφιλής ίσως ταλαντωτής και χρησιμεύει κυρίως στο να
παρέχει προειδοποιητικά σήματα για α) πιθανή εξάντληση της ανοδικής ή καθοδικής τάσης
των τιμών, β) ενδείξεις επερχόμενης βίαιης αντιστροφής της αγοράς και γ) αξιόπιστα σήματα
αγοραπωλησιών μέσα σε ζώνες συναλλαγών.
Το όνομα του δείκτη ίσως είναι παραπλανητικό διότι δείχνει να έχει το ρόλο
σύγκρισης της απόδοσης της μετοχής με το γενικό δείκτη. Ένα πιο σωστό όνομα θα ήταν
δείκτης εσωτερικής δύναμης Στην πραγματικότητα εξετάζει πόσο ενισχυμένη φαίνεται να
είναι η τρέχουσα τιμή της μετοχής σε σχέση με την ορμή που έχει αποκτήσει στις τελευταίες
της συνεδριάσεις. Από εκεί μπορούμε να καταλάβουμε εάν η μετοχή βρίσκεται χαμηλά ή
ψηλά σε σχέση με τα επίπεδα που έχει αγγίξει στο παρελθόν και άρα εάν θεωρείται
υπεραγορασμένη ή υπερπωλημένη.
Ο τύπος υπολογισμού του RSI είναι ο ακόλουθος:
RSI = 100 – (100 / (1 + RS))
όπου RS είναι η σχετική δυναμικότητα της μετοχής η οποία προκύπτει από την εξής
διαδικασία:
1. Παίρνουμε το άθροισμα των τιμών κλεισίματος των ανοδικών συνεδριάσεων των
τελευταίων Χ ημερών (δηλαδή των συνεδριάσεων όπου η τιμή κλεισίματος αυξήθηκε
σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα) και το διαιρούμε με το Χ
2. Παίρνουμε το άθροισμα των τιμών κλεισίματος των πτωτικών συνεδριάσεων των
τελευταίων Χ ημερών και το διαιρούμε με το Χ.
3. Διαιρούμε τον αριθμό που προκύπτει από το βήμα (1) προς τον αριθμό του βήματος (2)
και το γινόμενο αυτό είναι η μεταβλητή RS.
Όσον αφορά τον αριθμό ημερών που χρησιμοποιείται στον RSI, ο Wilder στην αρχική
παρουσίαση του δείκτη πρότεινε το 14. Αρκετοί αναλυτές χρησιμοποιούν εναλλακτικά τις 9
ημέρες για πιο βραχυχρόνιες αναλύσεις. Σήμερα οι περίοδοι των 9 και 25 ημερών είναι
εξίσου δημοφιλείς. Φυσικά όσο μικρότερη είναι η περίοδος τόσο πιο πολλά ζιγκ-ζαγκ
παρουσιάζει ο δείκτης.
Το χαρακτηριστικό του RSI είναι πως πρόκειται για ένα δείκτη που ταλαντώνεται
μεταξύ του 100 και του μηδενός και έχει σαφή όρια υπερτίμησης και υποτίμησης του. Όταν ο
δείκτης παίρνει τιμές μεγαλύτερες του 70 θεωρείται υπεραγορασμένος, ενώ όταν πέφτει κάτω
από το 30 θεωρείται υπερπωλημένος. Όταν ο δείκτης κινείται μεταξύ του 30 και του 70
θεωρείται πως βρίσκεται σε ουδέτερη ζώνη και δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον, ενώ το επίπεδο
ισορροπίας του δείκτη είναι το 50.
Μια επικρατούσα μέθοδος ανάλυσης του δείκτη είναι η παρατήρηση αποκλίσεων
ανάμεσα στο δείκτη και την τιμή της μετοχής. Αν η μετοχή ανεβαίνει συνεχώς, αλλά η
ανοδική της πορεία δεν ακολουθείται από ψηλότερες τιμές του δείκτη Σχετικής Δύναμης, τα
πράγματα μάλλον δεν είναι καλά. Αν μάλιστα ο δείκτης αντί να φτάσει σε ψηλότερη τιμή
πέσει πιο χαμηλά από κάποιο άλλο πρόσφατο χαμηλό σημείο, ενώ η μετοχή ανεβαίνει σε
ψηλότερα επίπεδα ("αποτυχίας διάσπασης", failure swing), τότε τα πράγματα όχι μόνο δεν
είναι καλά αλλά μάλλον είναι άσχημα.
Στο παρακάτω διάγραμμα, στο σημείο Α, ο δείκτης δείχνει ότι η μετοχή είναι υπερ-
αγορασμένη. Στο Β η μετοχή κάνει καινούριο ρεκόρ, ενώ ο δείκτης είναι χαμηλότερα
(απόκλιση). Ακολουθεί διόρθωση της τιμής. Στο σημείο Γ η μετοχή είναι υπερ-πουλημένη (ο
δείκτης βρίσκεται κάτω από το 30). Η ακραία αυτή αντίδραση διορθώνεται στο διάστημα που
ακολουθεί.
Επίσης μια κλασική περίπτωση απόκλισης παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα
4.14. Το ψηλότερο σημείο της μετοχής για το διάστημα που παρουσιάζεται είναι το Γ. Όμως
ο δείκτης στο Γ έχει πέσει κατά πολύ από τη μέγιστη τιμή του (κοντά στο Β).
Οι βασικότεροι μέθοδοι αγοραπωλησιών με το δείκτη RSI είναι οι ακόλουθοι:
Κάθε φορά που ο RSI διασπά τη γραμμή του 70 καθοδικά δίνεται σήμα πώλησης της
μετοχής, ενώ όταν ο δείκτης διασπά τη γραμμή του 30 ανοδικά δίνεται σήμα αγοράς.
Όμως οι απλές διασπάσεις των υπεραγορασμένων - υπερπωλημένων γραμμών του RSI
δεν είναι ιδιαίτερα αξιόπιστα σήματα στην πράξη, καθώς ο δείκτης παρασύρεται σε
πολλαπλές διασπάσεις σε περιόδους τάσης οι οποίες δεν αντικατοπτρίζουν αγοραστικές
ευκαιρίες ή κατάλληλες τιμές για ρευστοποίηση αλλά προέρχονται από την κεκτημένη
ταχύτητα και την υπερβάλλουσα ορμή των τιμών.
Σχηματισμοί κορυφής και βάσης. Όταν ο RSI σχηματίζει κορυφή πάνω από το 70
έχουμε ένδειξη δημιουργίας κορυφής στις τιμές και μάλιστα αντιμετωπίζουμε το
ενδεχόμενο η αγορά να στραφεί προς τα κάτω με καθοδική αντίδραση. Όταν ο RSI
σχηματίζει κοιλότητα κάτω από το 30 έχουμε ένδειξη δημιουργίας βάσης στις τιμές και
ετοιμαζόμαστε για πιθανή αναστροφή της αγοράς προς τα πάνω.
Αποκλίσεις κορυφής (top failure swings) και αποκλίσεις βάσης (bottom failure swings).
Απόκλιση κορυφής εντοπίζεται όταν ο δείκτης σχηματίζει υψηλή κορυφή πάνω από το
70 και στη συνέχεια σχηματίζει δεύτερη κορυφή επίσης πάνω από το 70 αλλά
χαμηλότερα από την πρώτη, ενώ στην επακόλουθη κάθοδο του κάτω από το 70 διασπά
το χαμηλό του μεταξύ των δύο αυτών κορυφών. To top failure swing αποτελεί ένδειξη
ισχυρής αδυναμίας της μετοχής. Απόκλιση βάσης εμφανίζεται όταν ο δείκτης
σχηματίζει χαμηλό πυθμένα κάτω από το 30 και στη συνέχεια δεύτερο πυθμένα επίσης
κάτω από το 30 αλλά υψηλότερα από τον πρώτο, ενώ στην ακόλουθη άνοδο του δείκτη
πάνω από το 30 διασπά το υψηλό μεταξύ των δύο αυτών πυθμένων. To bottom failure
swing του RSI αποτελεί ένδειξη συγκέντρωσης ισχύος της μετοχής. Τόσο οι
σχηματισμοί αποκλίσεων κορυφής όσο και οι σχηματισμοί αποκλίσεων βάσης είναι
βραχυχρόνια φαινόμενα συνήθους διάρκειας λίγων εβδομάδων.
Γεωμετρικοί σχηματισμοί (chart formations). Ο RSI έχει το χαρακτηριστικό να
εμφανίζει αρκετά συχνά σχηματισμούς κορυφής, βάσης ή συνέχισης όπως ακριβώς και
οι τιμές μέσα στο bar chart. Πολλές φορές ενδέχεται ο RSI να εμφανίζει σχηματισμούς
που δεν είναι ορατοί στο bar chart της μετοχής και μας θέτει σε αυξημένη ετοιμότητα
για πιθανή αντίδραση της αγοράς. Οι σχηματισμοί κορυφής είναι περισσότερο
αξιόπιστοι όσο πιο ψηλά βρίσκονται μέσα στην υπερτιμημένη ζώνη, ενώ οι
σχηματισμοί βάσης είναι περισσότερο αξιόπιστοι όσο χαμηλότερα βρίσκονται μέσα
στην υποτιμημένη ζώνη.
Επίπεδα στήριξης / αντίστασης. Μπορούμε να ορίσουμε επίπεδα αντίστασης του RSI
από τις αδιάσπαστες κορυφές που έχει σχηματίσει πάνω από το 70 και τα οποία
αντιστοιχούν σε επίπεδα αντίστασης των ιδίων των τιμών. Η διάσπαση ενός επιπέδου
αντίστασης της τιμής, της οποίας έχει προηγηθεί διάσπαση της αντίστασης του RSI
θεωρείται σαφώς πιο αξιόπιστο σήμα αγοράς της μετοχής.
Θετικές και αρνητικές αποκλίσεις. Όταν ο RSI σχηματίζει αρνητική απόκλιση από τις
τιμές και μάλιστα σε υπεραγορασμένη περιοχή, τότε εμφανίζεται η ένδειξη εξάντλησης
και αναστροφής της ανοδικής τάσης των τιμών. Όταν ο RSI σχηματίζει θετική
απόκλιση από τις τιμές και μάλιστα σε υπερπωλημένη περιοχή τότε έχουμε ενδείξεις
επίθεσης των αγοραστών. Οι αρνητικές και θετικές αποκλίσεις διαφέρουν από τα top /
botton failure swings καθώς είναι πιο μακροχρόνια φαινόμενα.
Γραμμές τάσης. Όπως ακριβώς γίνεται και στις τιμές, μπορούμε να σχεδιάσουμε
γραμμές ανοδικής και καθοδικής τάσης στον RSI και να χρησιμοποιήσουμε τα σήματα
διάσπασης των γραμμών τάσης για να προετοιμαστούμε προκειμένου να λάβουμε
θέσεις στην αγορά. Οι θέσεις ενεργοποιούνται με τα σήματα που παίρνουμε από τις
ίδιες τις τιμές και τη διάσπαση των δικών τους γραμμών τάσης.
Εφαρμογή κινητών μέσων στον RSI. Προκειμένου να επαλειφθεί η επίδραση των
έντονων και βραχύβιων διακυμάνσεων των τιμών στον RSI, συχνά προστίθεται στο
διάγραμμα του δείκτη και ένας κινητός του μέσος (των 3, 5 ή 7 ημερών). Όταν ο RSI
διασπά καθοδικά τον κινητό του μέσο μέσα σε υπεραγορασμένη περιοχή, τότε δίνεται
σήμα πώλησης και όταν διασπά ανοδικά τον κινητό του μέσο σε υπερωλημένη περιοχή,
τότε δίνεται σήμα αγοράς.
Ακολουθεί παράδειγμα απόκλισης με ΜΤ4 πλατφόρμα
Παρατηρηστε στο 4ωρο γραφημα οτι
1)η βασικη ταση ειναι ανοδικη
2) υπαρχει ενα καναλι τιμων 1-2 μεσα στο οποιο κινουνται οι τιμες
3)η τιμη ειναι στο κατω ακρο καναλι 2
4) η διακεκομενη κιτρινη γραμμη εχει ενα μεγαλο πτωτικο κερι
5) απο εκει και υστερα ομως ο δεικτης rsi δεν ακολουθει την πτωση της τιμης
εχουν σχεδιαστει επανω στον rsi καναλια τασης οπως και στις τιμες(μια απο τις χρησεις του rsi)
H αποκλιση στην κινηση της τιμης και στην κινηση του rsi μας οδηγει στο συμπερασμα οτι θα εχουμε επαναφορα στην βασικη ανοδικη ταση.
αν και το συμπερασμα δεν ειναι 100% ασφαλες παρ ολ αυτα εχει τις πιθανοτητες με το μερος μας.
κατα την αναλυση σας με τον rsi παντα τραβατε γραμμες τασης και σε αυτον οπως και στις τιμες και παρατηρηστε αν αυτες συμφωνουν!!!
